De ingreep van Ateliers ‘93

De mars van de inquisiteurs, © 2008
Hengelo bleek weerloos tegenover intolerantie.

Vorig jaar deed de gemeente een flinke ingreep op de markt door de daar aanwezige metalen bomen te vervangen door een rijtje echte, wat een flinke verbetering van het troosteloze plein teweeg bracht. Dit jaar is de eer aan kunstenaars van Ateliers ’93, een kunstenaarsinitiatief met 17 ateliers onder haar hoede. Als aftrap voor het project ‘De Ingreep’ voerden zij gisteravond een gezamenlijke performance uit. Midden op dat nog steeds vrij ongenaakbare marktplein dineren onder een dreigende wolkenlucht, dat getuigt wel van lef, vooral als je het ook nog als kunst presenteert. Ik was er wel door gecharmeerd, zo’n vluchtig eilandje gezelligheid op die grote, grijze vlakte in de schaduw van een megalomane reclamezuil. Hoe anders kan dit plein zijn als het leeft! Wat mij betreft is deze ingreep een succes, een succes dat overigens overschaduwd wordt door een heel andere ingreep, die Ateliers ’93 op haar naam heeft staan, en die niets met lef te maken had.

Lef moest je ooit hebben om je mond open te doen bij dit kunstenaarsinitiatief. Wanbetalers zetten de organisatie op haar kop, de professionaliteit van de leiding holde vervolgens achteruit en al snel was het niet meer veilig om kritische vragen te stellen. Een dreigbrief was zo geschreven. Dat zelfs kunstenaars het vrije woord niet hoog achtten daar kan ik me nog steeds over verbazen. De vrijheid van meningsuiting is toch de basis van waaruit kunst kan ontstaan? Deze ingreep, een toonbeeld van onduurzaam gedrag, heeft deze organisatie geen goed gedaan. Dat de kunstenaars van Ateliers ’93 tegenwoordig lef tonen beschouw ik als een lentebode. Je zou ze willen vragen of ze inmiddels weer vrijuit kunnen spreken, in de hoop dat ze dan zouden zeggen dat dat kan. En dat dat de waarheid is...

Op pad met moeder eend

Deze moedereend loodste haar jongen veilig naar de Berflobeek 

Rond het middaguur schuifelde een moedereend met negen pas uit het ei gekropen jongen over het Hengelose stationsplein. Het plein is momenteel één grote woestenij waar in verband met een herinrichting druk gewerkt wordt door wegenbouwers. De moeder liet zich daardoor echter niet weerhouden en loodste haar kroost onbekommerd door de zandige chaos. Als er één achter bleef dan hield ze in en met wat kwek, kwek, kwek kwam er wel weer beweging in de rij. Komend uit de richting van het Prins Bernardplantsoen was ze duidelijk op weg naar de Berflobeek aan de andere kant van de Spoorstraat. Dat is een drukke weg: hoe zou dat aflopen? Moe koos het moment dat de stoplichten op rood sprongen om over te steken. Ze liep met een vanzelfsprekendheid alsof ze die route elke dag aflegde. 

Bij de beek moest nog een moeilijkheid overwonnen worden: een afgrond van zeker twee meter tot aan het water. Ze vloog omlaag en probeerde haar kids te lokken, maar voor die kleine dotjes is twee meter omlaag springen net zoiets als wat voor ons 30 meter zou zijn. Na veel aarzelingen liet er zich één vallen, en al snel volgde een tweede. Ze fladderden met hun minuscule vleugeltjes en landden veilig op het water. Voordat de rest zich bij hen kon voegen kwamen een paar mensen op hen af die dachten dat deze eendjes hun moeder kwijt waren. De jongen vluchtten een groot parkeerterrein op. De inmiddels gewaarschuwde dierenambulance verscheen op het toneel en met een groot schepnet werden de resterende jonge eendjes tussen de geparkeerde auto’s uit gevist en in de beek gezet. Tevreden peddelde moe stroomopwaarts, met in haar kielzog het jonge grut.

Steenstapelen op groen eiland Huys Hengelo

Verdringt steen ook hier het groen?   

Gisteren heeft een enorme kraan een groot aantal stenen en zakken zand op het groene eiland in Thiemsland afgezet. De gemeente trekt heel wat uit de kast bij de aanleg van wandelpaden en een amfitheaterachtige constructie met uitzicht op het waterkunstwerk, dat eind vorig jaar is aangelegd bovenop de vroegere huisplaats van het in 1821 gesloopte Huys Hengelo. Er komen daarnaast in de loop van mei nog schanskorven waarin Bentheimer zandsteen wordt aangebracht. Dat zal gedeeltelijk nieuw materiaal zijn, maar deels ook bestaan uit een groot aantal bouwresten van de havezate, die in 1995 bij opgravingen aan het licht kwamen. Hopelijk wordt het groene karakter van het eiland, dat erg in trek is bij watervogels, niet al te zeer aangetast.

Gelukkig worden er ook bomen geplant op de plek waar ooit een boomgaard stond. Ik zou het zelf geen gek idee hebben gevonden als de gemeente er voor had gekozen om daar een nieuwe boomgaard aan te leggen. Dat zou mooi in aansluiting zijn geweest bij de wens van de Bomenstichting om stadsboomgaarden aan te leggen. De gemeente heeft evenwel gekozen voor witte berken. Al met al lijkt het een aardig project, hoewel ik vermoed dat de kosten voor grijs en groen wel erg uit elkaar zullen lopen. Wat het hart van Hengelo nodig heeft is meer groen; stenen hebben we in overvloed!