Stop het stenen tijdperk

Een tuinreservaat biedt voedsel en beschutting voor veel dieren                    

Met de enorme bezuinigingen op natuur, die onze regering bezig is dooor te voeren, wordt het belang van stadsnatuur steeds groter. Natuur buiten de bebouwde kom komt steeds verder in de knel, niet alleen door de bezuinigingen, maar ook door ontwikkelingen op het platteland, waar maisakkers en eenvormige graslanden weinig mogelijkheden bieden voor onze wilde flora en fauna. Samen met parken en plantsoenen kunnen de miljoenen particuliere tuinen een vluchtplaats worden voor dieren en planten die het buiten de stad steeds moeilijker krijgen. Ze worden steeds belangrijker voor het in stand houden van de natuurlijke verscheidenheid aan planten en dieren.

Wat is er mooier dan natuur onder handbereik? Zonder kilometers te maken, zonder eerst te stressen in de file of op drukke perrons, ontspannen genieten van vogels, vlinders en talloze andere dieren in de eigen omgeving, dat draagt bij aan een aangenamer leven. Toch zijn er nog steeds veel mensen die om uiteenlopende redenen hun tuin vooral vullen met stenen in plaats van groen. Voor natuur is daar weinig plaats meer. Om deze trend te helpen keren zijn ruim twee maanden geleden de makers van het radio- en tvprogramma Vroege Vogels met steun van verschillende natuurorganisaties en onder het motto 'Stop het stenen tijdperk' begonnen met een informatiecampagne om een natuurlijke tuininrichting te promoten. Op http://www.tuinreservaten.nl/ kan iedere tuinbezitter de eigen tuin aanmelden als tuinreservaat, mits de tuin voldoet aan een aantal eisen. Het gaat niet alleen om zo min mogelijk bestrating, maar ook om andere zaken die je tuin tot een natuurrijke plek maken, zoals bijvoorbeeld voedsel verschaffende bomen en heesters, nestkastjes, doorgangen voor egels naar andere tuinen, een rommelhoekje of een composthoop. Inmiddels hebben al vele honderden mensen hun tuin geregistreerd.

Margrieten in Thiemsland

Op het groene eiland naast de oude begraafplaats bloeien al wekenlang wilde margrieten aan de rand van het water. Deze nieuwkomers uit dezelfde familie als kamille en madeliefje geven het eiland iets vrolijks en zonnigs mee. Het groene eiland heeft jarenlang geleden heeft onder een intensief maairegime, dat van de inheemse flora weinig heel liet. Vorige zomer lag het eiland er wekenlang op een troosteloze manier bruin aangebrand bij, omdat er ook met droogte en felle zon gemaaid werd, zelfs als er helemaal niets te maaien viel doordat de groei tot stilstand was gekomen. Het zou veel verschil maken als de gemeente in het kader van de bezuinigingen minder vaak gaat maaien. Als het gras langer is, is het minder kwetsbaar voor verdroging. In lang gras leven bovendien meer insecten, een belangrijke voedselbron voor de vogels om ons heen.

'Bomen' is een werkwoord



Overal zie je nieuwe rododendronaanplant. Fraai om te zien,  
maar de natuurwaarde is niet erg groot.                                   

Het is al weer 400 dagen geleden dat het weblog 'Bomen in Hengelo' het levenslicht zag. Van april 2010 tot nu ging het vooral over de ontwikkelingen op de oude begraafplaats aan de Bornsestraat naar aanleiding van de voorgenomen kap van 35 tot 46 bomen. Als een soort actieblog gaf het achtergrondinformatie aan buurtbewoners en andere belangstellenden over wat er achter de schermen gaande was. Het verzet tegen de kap heeft wel zin gehad. We hebben met z'n allen flink wat stampij gemaakt, waardoor de kap niet in stilte uitgevoerd kon worden, en het oorspronkelijke herinrichtingsplan is op enkele onderdelen bijgesteld. Zo is de door veel mensen gewaardeerde atlasceder behouden gebleven. Waar de kapvergunning verplichtte tot herplant van slechts 15 bomen, zijn er inmiddels 35 aangeplant. We hebben ook gepleit voor behoud van biodiversiteit op de begraafplaats. Het is onduidelijk wat dat heeft opgeleverd. Iedereen kan zien dat er veel cultuurgewassen zijn aangeplant, maar niet uitsluitend. Er is immers ook veel klimop en maagdenpalm in de grond gezet. Eigenlijk is het nog veel te vroeg om op dit punt een oordeel te vellen, want de werkzaamheden zijn nog lang niet afgerond, en daarna duurt het nog enkele jaren voordat er echt iets over te zeggen valt. Nu het kerkhof duidelijk weer in de lift zit, vervalt de noodzaak om er regelmatig over te schrijven. Vanaf nu zullen andere zaken de boventoon voeren. 'Bomen' is per slot van rekening ook een werkwoord. Wel blijven 'groene' onderwerpen dominant. De oude begraafplaats zal in dit weblog af en toe voorbij blijven komen.

Tenslotte wil ik iedereen die een bijdrage heeft geleverd aan de verbetering van het verbeterplan voor het kerkhof van harte bedanken voor de inzet.

Het kerkhof in de lift

Bodembedekkers in plaats van een boom                                                             

Gisteren sprak ik een bewoonster van Thiemsland die al maanden geen stap meer op de oude begraafplaats had gezet omdat ze bang was zich rot te schrikken van de gevolgen van de kap van 30 bomen in februari. Misschien dat meer mensen vanwege die reden huiver hebben om het kerkhof te betreden. Daar is echter geen reden meer voor. Met de aanplant van 35 jonge bomen en vele heesters zit het kerkhof gelukkig weer in de lift. En zoals ik vorige week al schreef valt het, nu er overal weer blad aan de bomen zit, niet eens zo heel veel op dat er 30 bomen gekapt zijn. Op sommige plekken, zoals in het achterste deel van het kerkhof en langs de Bornsestraat, is de verandering opvallend, maar de nieuwe aanplant maakt veel goed. Ik vindt het wel een misser dat het gat, dat aan de oostkant ontstaan is doordat daar een grote conifeer abusievelijk gekapt is, niet gevuld is met een nieuwe boom. De grond is slechts beplant met lage, gecultiveerde bodembedekkers, terwijl het bij de gemeente en de Vereniging Gemeenschappelijk Onderhoud toch bekend moet zijn dat er nieuwbouwplannen bestaan voor het aanpalende terrein. Dat kan overigens nog wel 10 jaar duren, en het zou daarom juist slim zijn om er nu al op in te spelen door het planten van een boom. Daarmee voorkom je dat toekomstige nieuwbouw het intieme karakter van het kerkhof al te zeer aan zal tasten. Een nieuwe conifeer zou hier wel op zijn plaats zijn.

Hoewel er op het achterste deel van het kerkhof nog steeds gewerkt wordt aan het inplanten van nieuwe aanplant, kan ik iedereen aanraden om eens een kijkje te nemen. Inmiddels zijn alle onveilige, lage hekjes, die voor zijpaden gespannen waren, verwijderd, nadat enkele weken geleden een oude man erover was gestruikeld en met een dubbele enkelbreuk naar het ziekenhuis was afgevoerd. De hekjes waren oorspronkelijk bedoeld om de konijnen tegen te houden uit het deel waar vorig voorjaar al jonge aanplant was neergezet, maar ze hebben nooit gefunctioneerd. De konijnen sprongen er gewoon overheen, en daarbij bleek dat de nieuwe beplanting niet eens op hun menu stond. Iedereen kan nu weer veilig de zijpaden verkennen, maar wees wel alert wel op de stenen richel midden op het hoofdpad, die de begrenzing van het rond 1840 gesloopte kerkje aangeeft. Die richel steekt heel verradelijk enkele centimeters boven de grond uit.