De blik verbreden

Het terugbrengen van de oude begraafplaats in de formele opzet van circa een eeuw geleden is gebaseerd op een visie die voor alles uit gaat van schoonheid en daarom strikt visueel gericht is. Je kijkt naar de beplanting en aan de hand van schoonheidscriteria, die vooral bij de Franse stijl nauw omschreven zijn, bepaal je of het mooi genoeg is of niet. In onze beeldcultuur is dat eigenlijk geen vreemde gang van zaken. Door de hoge eisen die bij de Franse stijl gehanteerd worden is het op een locatie als het kerkhofje al snel niet goed genoeg. Dan gaat de beuk erin en verdwijnen er tientallen gezonde bomen omdat ze niet aan de criteria voldoen.

Deze fixatie op het visuele degradeert bomen tot decorstukken die naar believen aangeplant en weer verwijderd kunnen worden bij elke wisseling van het modebeeld. We realiseren ons daardoor steeds minder dat bomen levende wezens zijn, met bijzondere eigenschappen die bijdragen aan een leefbare wereld. Als ze er maar als een plaatje bij staan, dan is het goed, zo lijkt tenminste de opvatting van de VGO.

Er is zo veel meer! Bomen bieden voedsel, nestgelegenheid en beschutting voor veel dieren, ook in de stad. Ze produceren niet alleen zuurstof, maar reinigen in een moeite door de lucht van giftige stoffen. Ze zorgen voor schaduw, zodat de temperatuur in de stad niet te hoog oploopt tijdens hitteperiodes. Bomen dempen verkeerslawaai. Ik stip het alleen maar even aan om te constateren dat dit alles blijkbaar geen rol speelt in de herinrichtingsplannen van de VGO, waar alles draait om een terugkeer naar de Franse stijl. Het ‘verbeterplan’ voor de oude begraafplaats getuigt van een te beperkte visie. De huidige omstandigheden wijken sterk af van de situatie aan het begin van de vorige eeuw en het lijkt me onverstandig om daar aan voorbij te gaan.