De kern van de zaak



Stobbe met geweizwam en berkeblad              

Vorig jaar heb ik zoveel geschreven over de oude begraafplaats dat je bijna door de bomen het bos niet meer ziet. Waar ging het nu eigenlijk om? Het kerkhof is een natuurrijke plek praktisch in het hart van de stad. Bomen en heesters, vogels en zoogdieren, paddestoelen en klein grut als vlinders en (korst)mossen, alles bij elkaar zijn er meer dan 150 soorten te vinden. Zo veel rijkdom op een plek van zo beperkte omvang (0.7 hectare), dat is zeker voor Hengelo bijzonder. Het resultaat van verschillende inventarisaties heeft ook mijzelf verbaasd, hoewel ik me er al vanaf het begin bewust van was dat dit een bijzondere enclave in de stad is. Het door de Vereniging Gemeenschappelijk Onderhoud ontworpen herinrichtingsplan lijkt echter grotendeels voorbij te gaan aan wat de natuur hier te bieden heeft. Het heeft er veel weg van dat de natuur wordt gezien als een letterlijke sta in de weg, zoals blijkt uit het grote aantal coniferen en hulstbomen die zouden moeten verdwijnen. Hoewel het daarbij in de meeste gevallen niet gaat om uitzonderlijke exemplaren ligt de waarde van deze bomen meer in de mogelijkheden die ze bieden voor vogels en eekhoorns. Als er te veel verdwijnen is er minder beschutting, nestgelegenheid en voedsel, en dat zal merkbaar zijn in de aantallen. Waar mensen vertrekken als de omstandigheden sterk verslechteren geldt dat evenzeer voor dieren. Juist de dieren maken deze plek levendig. Altijd zijn er vogels of huppelen er een paar konijnen rond, en in het warme seizoen zijn er vlinders en libellen. Wie geluk heeft ziet eekhoorns door de boomkruinen trekken. Ook de inheemse flora zorgt voor verrassingen, maar de vraag is of speenkruid, ereprijs, vergeetmijnietje en vele andere soorten de herinrichting zullen overleven. Wat blijft er over van de circa 40 soorten paddestoelen, zoals de minieme geweizwam, die met vele andere soorten floreert op boomstobben? Niet alles kan behouden blijven, dat besef leeft ook wel onder de critici van de herinrichting, maar het moet toch mogelijk zijn om meer rekening te houden met de natuur, ook als die natuur niet louter bestaat uit zeldzaamheden. Hengelo heeft iets bijzonders in huis, en ook al is deze plek aangetast door ondoordachte acties in de afgelopen jaren, het is nog steeds de moeite waard om er zorgvuldig mee om te gaan. Bij een zorgvuldige afweging van belangen hoort ook aandacht voor de natuurlijke kwaliteiten. Natuur in de stad is waardevol: dat is de kern van de zaak.