Expositie Hengelose kunstenaars op Buitenplaats de Houtmaat

Bericht aan de reizigers (detail) in een natuurlijke omgeving bij Buitenplaats de Houtmaat

Eind vorige week werd in het parkbos van de Houtmaat een buitenexpositie opengesteld, waar 52 werken te zien zijn van 32 locale beeldend kunstenaars. Onder de titel Plaatsbepaling is dit de eerste editie van de hiermee in het leven geroepen Hengelo Biënnale. De organisatie berust bij Bureautje Voorwaarts, dat sinds vorig jaar, als reactie op de bezuinigingen van de gemeente op kunst, aan professionele kunstenaars een platform biedt door het organiseren van tentoonstellingen op bijzondere locaties. Plaatsbepaling is tot stand gekomen zonder subsidie, in tegenstelling tot de tegelijkertijd lopende Twente Biënnale in Enschede. De expositie is te zien tot en met 9 juni, dagelijks van 10 tot 20 uur. Inmiddels is de expositie verlengd t/m 16 juni, zie Hengelo Biennale Houtmaat met week verlengd.

Mijn bijdrage aan Plaatsbepaling bestaat uit het werk ‘Bericht aan de reizigers’ uit 1996, dat voor het laatst te zien was in 2006 in het voormalige slachthuis van Oldenzaal. Hier staat het midden in de natuur. Het werk bestaat uit drie samengestelde boomvormige delen, elk opgebouwd uit hout en zink. Op het hout zijn zinken blaadjes bevestigd, waarop namen van kinderen zijn gegraveerd. Zoals van Joodse kinderen die aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog vanuit Duitsland naar ons land zijn gevlucht en stierven in nazi-concentratiekampen. Daarnaast gaat het om kinderen van vluchtelingen die in de jaren ‘90 naar ons land kwamen, en tenslotte om namen van Nederlandse kinderen die geboren zijn in het jaar dat Tjernobyl ontplofte (1986). Aan de voet ligt achtereenvolgens lydiet, stenen van allerlei kleur, en witte kwarts. Lydiet, een zwarte steensoort die ook wel toetssteen wordt genoemd, werd in de Oudheid gebruikt om de zuiverheid van goud te meten.

Hoe gaan we om met vluchtelingen, en is het denkbaar dat onze eigen kinderen ooit vluchteling zouden kunnen worden? Hoe verantwoordelijk voelen wij ons voor hun toekomst? Daarover na te denken kan tot een plaatsbepaling leiden. De vraag hoe wij om willen gaan met vluchtelingen staat juist nu weer in het middelpunt van de belangstelling. Ons land krijgt steeds meer kritiek van o.a. de VN over de behandeling van vluchtelingen. Jaarlijks worden er duizenden gevangen gezet alsof ze crimineel zijn. Amnesty International is een petitie gestart (www.ikschaammediep.nl) om te bereiken dat het vluchtelingenbeleid humaner wordt. Zij vraagt ons om een plaatsbepaling.

Natuur- en Milieuraad Hengelo voert actie voor behoud stadhuisceder

Op het plein voor het stadhuis staat een mooie, beeldbepalende Atlasceder. De Natuur- en Milieuraad is een actie begonnen om deze boom te behouden, want de gemeente wil hem omzagen. Hij zou de zichtlijnen in het nieuw aan te leggen horecaplein verstoren. De gemeente ziet hem als een sta-in-de-weg, die ook nog eens te veel terrasruimte inneemt en die niet zou passen in stedelijk gebied. Waar ze dat laatste vandaan halen is me een raadsel, want in veel stadstuinen staan atlasceders. Het worden inderdaad grote bomen, maar op een plein is daar toch ruimte voor zou je denken. Het gaat om een gezonde boom. Toch moet deze ceder wijken, en dat is de Natuur- en Milieuraad in het verkeerde keelgat geschoten.

  Wel of niet behouden?

Al jaren achtereen zijn veel grote bomen uit het Hengelose stadsbeeld verdwenen, o.a. op het voormalige terrein van de Heemaf ten behoeve van de bouw van Thiemsland, langs de Troelstrastraat vanwege de aanleg van fietspaden, en rond het ROC. Dit jaar verdwijnt nog een groep oude eiken aan de Aletta Jacobslaan voor een wegverbreding en een fietspad. Er zijn altijd genoeg redenen om grote bomen te laten verdwijnen. Hengelo heeft daardoor een relatief jong bomenbestand, en daarom zouden we zuinig moeten zijn op op onze grote, oudere bomen. Jonge bomen terugplanten is gemakkelijk, maar voordat het weer wat lijkt zijn we een generatie verder. Grote bomen zijn belangrijk in de stad, omdat ze de lucht zuiveren van giftige stoffen, en ze spelen tevens een grote rol voor vogels en andere dieren. Omdat Hengelo niet bekend staat als een stad met een fraaie architectuur zijn grote bomen ook belangrijk om dat wat niet zo mooi is te verzachten.

Het is jammer dat de gemeente bij de presentatie van de plannen aan ondernemers alleen maar de variant zonder ceder heeft getoond. Eind vorig jaar heeft ze aangegeven dat er twee versies zouden worden voorgelegd, een met en een zonder ceder. Niet dus, en het verbaast mij dan ook niet dat de meerderheid van instellingen en bedrijven die gereageerd hebben op het Voorlopig Ontwerp kozen voor de variant zonder ceder. Zo gaat dat blijkbaar.

De Natuur- en Mileuraad heeft goede hoop dat de plannen nog te beïnvloeden zijn als veel Hengeloers de actie steunen en zich uitspreken voor het behoud van de stadhuisceder. Wie vindt dat deze fraaie boom moet blijven kan de Milieuraad een mail sturen: nmrhengelo@hotmail.com. Er zijn inmiddels al tientallen reacties binnen. Volgende week komt deze zaak in de raadscommissie Fysiek aan de orde, en de Natuur- en Milieuraad zal dan inspreken.

Zie ook 'Valt Atlasceder ten offer aan Lange Wemen?'

Update: 
http://bomen-in-hengelo.blogspot.nl/2013/06/meerderheid-gemeenteraad-voor-kap.html

Duif bij Hengelose Dodenherdenking steelt de show

  Dodenherdenking Hengelo 2013

Onder het voortdurende gebeier van klokken liepen eergisteren honderden Hengeloërs naar het oorlogsmonument naast het stadhuis om deel te nemen aan de herdenkingsplechtigheid. Na het spelen van The last post en twee minuten stilte werd een witte duif vrijgelaten. Het dier vloog meteen naar een richel onder de overkapping tussen de zuilen van de gevel van het stadhuis en bleef daar nog een hele tijd zitten. Ik denk dat weinig mensen hebben gezien hoe gestrest en angstig die duif was. Ondertussen vloog een heel andere stadsduif af en aan over de menigte, steeds terugkerend met een takje in de bek. Daar wordt in vrijheid aan de toekomst gebouwd, en dat was mooi om te zien. Wat een contrast met dat gedesoriënteerde, net vrijgelaten symbool voor de vrede! Ik vind het niet erg passend om een duif angst aan te jagen, zeker niet bij een ceremonie voor het herdenken van oorlogsslachtoffers. De duif zit al in het monument, en de natuur voegde er nog een levende aan toe. Het is er al! In plaats van met een duif in de weer te gaan zouden we er beter aan doen om de vrijheid te onderhouden. Vrijheid is immers niet vanzelfsprekend, ook niet in ons vredige landje.

‘Vrijheid spreek je af’ was dit jaar het thema bij de herdenkingsdagen. Wat toepasselijk nu net enkele dagen eerder op de Dam te Amsterdam tijdens de abdicatie van Beatrix twee antimonarchisten door de politie zijn opgepakt, terwijl ze niets hadden misdaan. Ze werden afgevoerd en twee uur vastgehouden. Met de burgemeester van Amsterdam hadden ze de afspraak gemaakt dat ze individueel hun mening mochten uiten met behulp van een bordje, en dat deden ze ook, en niet meer dan dat. Inderdaad, vrijheid spreek je af, maar wat als de sterkere partij zich niet aan de afspraken houdt?