Expositie Hengelose kunstenaars op Buitenplaats de Houtmaat

Bericht aan de reizigers (detail) in een natuurlijke omgeving bij Buitenplaats de Houtmaat

Eind vorige week werd in het parkbos van de Houtmaat een buitenexpositie opengesteld, waar 52 werken te zien zijn van 32 locale beeldend kunstenaars. Onder de titel Plaatsbepaling is dit de eerste editie van de hiermee in het leven geroepen Hengelo Biënnale. De organisatie berust bij Bureautje Voorwaarts, dat sinds vorig jaar, als reactie op de bezuinigingen van de gemeente op kunst, aan professionele kunstenaars een platform biedt door het organiseren van tentoonstellingen op bijzondere locaties. Plaatsbepaling is tot stand gekomen zonder subsidie, in tegenstelling tot de tegelijkertijd lopende Twente Biënnale in Enschede. De expositie is te zien tot en met 9 juni, dagelijks van 10 tot 20 uur. Inmiddels is de expositie verlengd t/m 16 juni, zie Hengelo Biennale Houtmaat met week verlengd.

Mijn bijdrage aan Plaatsbepaling bestaat uit het werk ‘Bericht aan de reizigers’ uit 1996, dat voor het laatst te zien was in 2006 in het voormalige slachthuis van Oldenzaal. Hier staat het midden in de natuur. Het werk bestaat uit drie samengestelde boomvormige delen, elk opgebouwd uit hout en zink. Op het hout zijn zinken blaadjes bevestigd, waarop namen van kinderen zijn gegraveerd. Zoals van Joodse kinderen die aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog vanuit Duitsland naar ons land zijn gevlucht en stierven in nazi-concentratiekampen. Daarnaast gaat het om kinderen van vluchtelingen die in de jaren ‘90 naar ons land kwamen, en tenslotte om namen van Nederlandse kinderen die geboren zijn in het jaar dat Tjernobyl ontplofte (1986). Aan de voet ligt achtereenvolgens lydiet, stenen van allerlei kleur, en witte kwarts. Lydiet, een zwarte steensoort die ook wel toetssteen wordt genoemd, werd in de Oudheid gebruikt om de zuiverheid van goud te meten.

Hoe gaan we om met vluchtelingen, en is het denkbaar dat onze eigen kinderen ooit vluchteling zouden kunnen worden? Hoe verantwoordelijk voelen wij ons voor hun toekomst? Daarover na te denken kan tot een plaatsbepaling leiden. De vraag hoe wij om willen gaan met vluchtelingen staat juist nu weer in het middelpunt van de belangstelling. Ons land krijgt steeds meer kritiek van o.a. de VN over de behandeling van vluchtelingen. Jaarlijks worden er duizenden gevangen gezet alsof ze crimineel zijn. Amnesty International is een petitie gestart (www.ikschaammediep.nl) om te bereiken dat het vluchtelingenbeleid humaner wordt. Zij vraagt ons om een plaatsbepaling.