Turbulentie rondom de VGO

     Zaad van een krimlinde gevangen in spinrag

Ondanks de waardering voor de succesvolle strijd voor het behoud van de oude begraafplaats, die de Vereniging Gemeenschappelijk Onderhoud ten deel is gevallen, staat haar imago onder druk sinds vorig jaar een begin is gemaakt met de uitvoering van het herinrichtingsplan van de vereniging. Tientallen heesters, waaronder vele oude rododendrons, gingen tegen de vlakte en de stobben werden met gif bewerkt om opnieuw uitlopen te smoren. Het gif was van een soort dat in de wortels trekt en deels in de bodem achter blijft; nogal ridicuul als je bedenkt dat de gemeente nog niet zo lang geleden een vermogen heeft geïnvesteerd om de door industriële activiteiten vervuilde bodem rondom het kerkhof weer schoon te krijgen.

De kaalslag was zeer tegen de wens van de bestuursvoorzitter, de heer Schwartasek. In de loop van 2009 stapte hij op, omdat hij zich niet met de gang van zaken kon verenigen en ook geen kans zag om verandering aan te brengen in het door de heer Veelenturf ontworpen herinrichtingsplan. ‘Het was trekken aan een dood paard’, aldus Schwartasek in TC Tubantia van 24-10-2009. Vice-voorzitter en penningmeester Wim Hilarius gaf als commentaar uiting aan zijn verbazing over de kritiek op de plannen en suste dat een en ander helemaal niet zo ingrijpend is. Inmiddels weten we dat er nog tientallen heesters zullen verdwijnen, en dat in november de kap van maar liefst 46 bomen, ruim 40% van het bomenbestand op het kerkhof, aan de klankbordgroep is voorgelegd. Niet zo ingrijpend, ja, ja. Als het al in de bedoeling had gelegen om de renovatie van het groen op het kerkhof zo stil mogelijk te houden, dan was dat met de ruime aandacht die TC Tubantia aan deze zaak gaf in één klap mislukt.

Naar aanleiding van het krantenartikel dienden Sjoerd Heringa en ik een bezwaarschrift in tegen de kapvergunning, die, heel opmerkelijk, was afgegeven door de heer Rob Hilarius, hoofd van de afdeling Vergunningen van de gemeente en zoon van de vice-voorzitter van de VGO. De hoorzitting van de bezwaarschriftencommissie vond plaats in februari van dit jaar, waarbij ik de kanttekening plaats dat Hilarius sr., vast lid van de commissie, hierbij niet betrokken was.

De woordvoerder van de VGO en nota bene de gemeente was de heer Veelenturf, bestuurder en groencommissaris van de vereniging, maar ook ex-ambtenaar speelvoorzieningen van de gemeente. Veelenturf, naar verluidt de drijvende kracht achter de herinrichting, deed daar uitspraken die later niet in overeenstemming met de werkelijkheid bleken. Zo zouden bijvoorbeeld geen beeldbepalende bomen in het spel zijn, alleen coniferen die slecht zijn of graven ondermijnen zouden in aanmerking komen om gekapt te worden en de appel- en perenbomen zouden behouden blijven: daar viel het nodige op af te dingen. Zo werd nog geen maand later tegen alle afspraken in een gezonde appelboom gekapt. Is de vereniging nog wel een betrouwbare partner?

Daar kwam nog bij dat het bestuur van de vereniging afgelopen voorjaar aangaf aan dat er geen betrokkenheid was geweest van de zijde van de VGO bij de kap van de rododendrons in 2009, een uitspraak die bij de gemeente veel verbazing wekte. Er was volgens de gemeente juist steeds overleg geweest. Vertrouwenwekkend is dat alles niet. Daarnaast is er nog de eenzijdigheid van het herinrichtingsplan. Natuurlijk is de vereniging van oorsprong een club van grafzerkenbeschermers, maar je zou mogen verwachten dat de VGO met de tijd mee zou zijn gegaan, de waarde van de natuurlijke rijkdommen op de oude begraafplaats erkent en niet blijft steken in een uitspraak als ‘de monumenten zijn heilig’. Op het kerkhof ontmoeten leven en dood elkaar: mag het leven voorrang hebben op de dood?

Bijna een eeuw was het imago van de vereniging ongeschonden, maar sinds vorig jaar is het aan slijtage onderhevig. Dat zou het bestuur van de vereniging tot nadenken moeten stemmen.