Mensenrechten gelden ook in Nederland

Het is vandaag 65 jaar geleden dat de Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens door een groot aantal landen werd ondertekend. We moeten deze belangrijke rechten, zoals de vrijheid van meningsuiting en het recht op een eerlijk proces, in ere houden. Dat gaat niet vanzelf, en daarom is het belangrijk om bij deze verjaardag stil te staan en iets te doen voor mensen die gedupeerd zijn wegens het schenden van hun fundamentele rechten. Voor een aantal van hen organiseert Amnesty International deze maand een wereldwijde schrijfmarathon, waaraan naar verwachting meer dan een miljoen mensen in bijna 80 landen zullen deelnemen. Het gaat bijvoorbeeld om de vrijlating van de Saudische Mohammad al-Qahtani die vastzit omdat hij een mensenrechtenorganisatie heeft opgericht, en om gerechtigheid voor Yorm Bopha uit Cambodja, die een jaar geleden tot drie jaar veroordeeld werd vanwege haar geweldloze strijd tegen gedwongen huisuitzettingen, maar ook voor Miriam Lopez uit Mexico, die gemarteld en verkracht is door militairen. Meer informatie over deze schrijfactie is te vinden op de landelijke site van Amnesty.

    In het pand Nieuwstraat 6 kan iedereen zich aansluiten bij de internationale
schrijfactie van Amnesty dankzij de vrijwilligers van de afdeling Hengelo

Hengelo heeft een actieve afdeling van Amnesty met 22 enthousiaste vrijwilligers. De afdeling wist voor deze schrijfmarathon tijdelijk een leegstaand winkelpand aan de Nieuwstraat op nr. 6 te betrekken. Op alle woensdagen en zaterdagen tot en met 21 december kan iedereen die dat wil daar kant en klare brieven ondertekenen, waarin gevraagd wordt om vrijlating van gewetensgevangenen of vervolging van schenders van mensenrechten. De winkel is open van 11 tot 17 uur.

Bij de tiende verjaardag van de Universele Verklaring, in 1958, zei Eleanor Roosevelt, de weduwe van de grote Amerikaanse president Roosevelt, dat de mensenrechten volgens haar beginnen op kleine plaatsen: in kantoren, fabrieken en werkplaatsen. Zij vond dat mensenrechten door de gemeenschap gedragen moeten worden, ook in alledaagse situaties. Anders hebben ze weinig betekenis. Dat betekent dat we elkaar die rechten moeten gunnen, overal waar we onder elkaar verkeren. We zouden elkaar niet de mond moeten snoeren omdat een bepaalde boodschap ons onwelgevallig is. Toch gebeurt dat soms, ook in Hengelo.

Opvallend is dat we bij mensenrechten denken aan de andere kant van de wereld, niet aan de situatie in ons eigen land. Dat blijkt uit publieksonderzoek van het College voor de Rechten van de Mens, aldus Trouw van vandaag. “Nederlanders herkennen de mensenrechten niet als hun eigen recht of dat van een ander in het geding is”, aldus voorzitter Laurien Kosters. Drie op tien kunnen spontaan geen enkel mensenrecht noemen. Als je je rechten niet kent weet je ook niet wanneer ze onder druk komen te staan. Kosters: “Men denkt dat het allemaal goed geregeld is met onze mensenrechten, maar uit recente voorbeelden blijkt dat mensenrechten nog regelmatig onderwerp van discussie zijn.” We moeten alert blijven, want altijd zullen er mensen zijn die anderen de rechten willen ontzeggen die zij voor zichzelf wel opeisen.

Silent Snow draait in Hengelose bibliotheek

   Hondenspan in de vroege ochtend

De bijzondere film Silent Snow draait donderdag a.s. om 20.00 uur in de bibliotheek van Hengelo. De film gaat over de ernstige gevolgen van het gebruik van pesticiden voor de gezondheid van steeds meer mensen in de wereld. Silent Snow draaide al in veel Nederlandse en buitenlandse bioscopen, van Mexico tot China, van Canada tot Kenia.

Pipaluk, een jonge Inuit, reist naar drie continenten, op zoek naar de stille moordenaar die haar volk en voedsel vergiftigt. POP’s (Persistent Organic Pollutants) zoals DDT zijn al lange tijd verboden, maar worden nog steeds in veel landen geproduceerd en gebruikt. Met oceaanstromen en de wind worden ze naar de poolgebieden vervoerd waar ze zich ophopen in het vet van walvissen en zeehonden, het dieet van de Inuit. Het veroorzaakt er ziektes als kanker en onvruchtbaarheid, en recent onderzoek toont aan dat kinderen met hoge concentraties van dit gif in hun bloed een significant lager IQ hebben.

“Het gif hoopt zich op in je lichaam en je geeft het door aan je kinderen door borstvoeding” weet de Groenlandse Pipaluk. Ze wil graag kinderen en het steekt haar dat zij en haar volk vergiftigd worden door deze onafbreekbare pesticiden. In Silent Snow gaat ze op zoek naar de achtergronden van wat een wereldwijd ecologisch drama blijkt te zijn. In de poolgebieden leven de mensen aan het eind van de voedselketen en zij merken nu als eerste de gevolgen van het overvloedige gebruik van pesticiden over de hele wereld. Overal waar Pipaluk komt stuit ze op de chemische lobby die gezonde alternatieven in de landbouw, industrie en gezondheidszorg onmogelijk maakt. Maar ze ontmoet ook mensen die daar tegen strijden, vaak tegen de verdrukking in. De film van Jan van den Berg en Pipaluk Knudsen-Ostermann toont prachtige beelden van het poollandschap. Meer over Silent Snow: http://www.silentsnow.org/nl/home

De Natuur- en Milieuraad (NMRH) heeft de film naar Hengelo gehaald. De toegang is gratis.

Ook in Nederland heeft het gebruik van pesticiden ernstige gevolgen voor het milieu en onze

gezondheid. De nieuwste gewasbeschermingsmiddelen zijn vele malen giftiger dan hun voorgangers en zorgen voor een versnelde afbraak van ons ecosysteem. De massale sterfte onder bijen is slechts een van de uitingsvormen. Een veelgebruikt gif als RoundUp, dat nog steeds door de gemeente Hengelo in de stad wordt gebruikt bij de bestrijding van wilde flora, staat onder verdenking kanker en de ziekte van Parkinson te veroorzaken. Bestrijdingsmiddelen zijn met name schadelijk voor kinderen die nog in ontwikkeling zijn, alsdus kinderarts Sauer van het UMC Groningen in Zembla van 8-1-2011.Ook in ons land zullen kinderen die  in een omgeving wonen waar veel met gif gespoten wordt minder slim worden. Wetenschappers stellen dat de toelatingsprocedure in ons land voor bestrijdingsmiddelen volstrekt achterhaald is en voor schijnzekerheid zorgt. In de toelatingsprocedure wordt niet gemeten hoveel giftige bestanddelen in de lucht komen en door omwonenden worden ingeademd. Ook wordt er niet gekeken naar de effecten van mengsels van giftige stoffen.

Na de film doet Paul Cohn verslag van de resultaten van fijnstofmetingen die dit jaar zijn gehouden met een nieuwe techniek op i-phones. Fijnstof kan de gezondheid ernstige schade toebrengen. De gevaren ervan worden net als die van pesticiden door onze overheid erg onderschat.

Grote waterteunisbloem woekert in Weusthagpark

Grote waterteunisbloem bedreigt natuur van plassen van Rientjes in Weusthagpark Hengelo

In het water van de plassen van Rientjes, die deel uitmaken van het nieuwe Weusthagpark in het noorden van Hengelo, woekert op circa 20 plaatsen de grote waterteunisbloem. Deze exoot, die oorspronkelijk alleen in Zuid Amerika voorkomt, was tot 2011 vrij verkrijgbaar in tuincentra in ons land, maar de verkoop werd in dat jaar verboden vanwege de groeiende overlast en schade die deze plant, eenmaal uitgezet in de vrije natuur, kan aanrichten. Er is een plek aan de zuidoever van een van de meertjes waar de waterteunisbloem afgelopen zomer heeft gebloeid. Dat duidt erop dat de plant daar al een of enkele jaren groeit. De bloeistengels waren bijna een meter hoog, terwijl op alle andere plekken de plant nog niet verder is gekomen dat het beginstadium: in het water liggende stengels van enkele meters. De bloemen lijken op die van de teunisbloem, maar ze zijn kleiner en het geel is intenser. Het is een mooie plant, maar hij hoort in onze natuur niet thuis en wat veel belangrijker is: hij draagt de dood met zich mee.

De waterteunisbloem is de dood in de pot voor wateren als de plassen van Rientjes, voormalige kleigaten net ten noorden van de A1 in het noordelijke deel van het nieuwe Weusthagpark, dat nog bezig is zijn vorm te krijgen. De plant is een woekeraar van de ergste soort. Stengels kunnen gemakkelijk afbreken en door de wind naar een andere locatie worden geblazen, om daar uit te groeien tot een nieuwe plant. Wortels die blijven zitten kunnen ook weer uitgroeien. Deze plant had eigenlijk nooit verkocht mogen worden. Een vijver in een particuliere tuin groeit er binnen de kortste keren mee dicht. In de oude kleigaten van Rientjes duurt dat wel wat langer, maar het resultaat is hetzelfde. Als er niet wordt ingegrepen, dan groeit op termijn de hele boel dicht met een vlechtwerk van in het water liggende meterslange uitlopers. Dat kan zo’n dicht tapijt vormen, dat het lijkt alsof je er kunt lopen. Dat kan gevaarlijk zijn voor kinderen. De enorme plantengroei trekt zoveel zuurstof uit het water, dat alle leven in de plassen uiteindelijk door zuurstofgebrek afsterft. Wat we dan overhouden zijn dode, dichtgegoeide meren.

De plassen van Rientjes vormen een belangrijk natuurgebied midden in de stad. De meertjes zijn in trek bij allerlei vogelsoorten, zoals ijsvogel, kuifeend, dodaars, brand- en grauwe gans, aalscholver, blauwe reiger, kleine bonte specht en nog vele andere. Vandaag heb ik het waterschap ingelicht over de ‘besmetting’ met de waterteunisbloem. Het is onontkoombaar dat er ingegrepen moet worden. Niets doen is geen optie. Ik hoop wel dat dat gebeurt met respect voor de rijke natuur van de meertjes. Ik heb ervoor gepleit om de oeverbegroeiing zo veel mogelijk te sparen. De meertjes zullen al een klap krijgen door de transformatie tot een stadspark, met de daarbij behorende aanleg van infrastructuur in de vorm van paden. De recreatiedruk zal toenemen. Aan de noordoever zullen drastische veranderingen plaats gaan vinden door het afdekken van asbeststort uit het verleden en door de aanleg van een brug. Het is te hopen dat er na afloop nog iets van deze rijke natuur overblijft.

Herdenking staatsgreep tegen Allende in Lambooijhuis

Eergisteren vond in kunstenaarssociëteit Lambooijhuis in Hengelo de opening plaats van een bijzondere expositie. Het ging om de herdenking van de coup van Pinochet tegen de wettig gekozen president van Chili Allende. Dat was op 11 september precies 40 jaar geleden. De hele maand november is de expositie te zien met o.a. foto’s van Allende op De Dag, en zijn enkele dagen na de coup in Washington vermoorde minister van buitenlandse zaken Orlando Letelier.

  Het late zondagmiddaglicht weerspiegelt de ruiten van het Lambooijhuis

  op een foto van president Allende (l) op 11 september 1973

Allende zette zich in voor een Chili dat meer kansen zou geven aan mensen aan de onderkant van de samenleving. Dat viel in slechte aarde bij het rijke deel van de bevolking, zoals grootgrondbezitters. Die zetten de middenklasse op tegen het socialistische experiment van Allende, waardoor de samenleving ontwricht dreigde te raken. Op 11-9-1973 greep een militaire junta de macht, en startte een harde repressie. Allende pleegde zelfmoord, waarna Pinochet 17 jaar lang aan de macht bleef. Er zijn in die tijd 300.000 mensen opgepakt, waarvan er 30.000 langdurig gevangen gezet zijn. Van deze groep zijn er zo’n 20.000 gemarteld. Circa 2000 mensen zijn vermoord, en er zijn 1000 vermisten.

De dag 11 september 1973 is vergelijkbaar met wat 10 mei 1940 was voor ons land. In beide gevallen een machtsovername door een horde gewetenloze figuren, hoewel de uitwerking verschillend was. In Chili volgde meteen terreur, terwijl de nazi’s zich in ons land in het begin nog gedeisd hielden. Maar het aantal doden was hier in Nederland uiteindelijk heel veel groter dan in Chili, wat voor een groot deel veroorzaakt werd door de vervolging van de Joodse bevolking. Misschien dat de nabijheid van de oorlog in de tijd en de enorme effecten van de nazistische repressie het mogelijk hebben gemaakt dat in de jaren 70 Chileense vluchtelingen in ons land met open armen ontvangen werden. Kom daar nu maar eens om!

Hoewel het Lambooijhuis een kunstenaarssociëteit is, spotte ik maar één beeldend kunstenaar. Misschien was er ook een dichter, en in elk geval enkele muzikanten, zoals Ivan Vargas, die zo prachtig “gracias por la vida” (bedankt voor het leven) zong, heel indrukwekkend. Patricia Dávila Carvacho, een van de velen die na de staatsgreep naar Nederland vluchtte, vertelde hoe onder Pinochet heel langgerekte muurschilderingen gemaakt werden, omdat de schilders niet hoger kwamen dan iemand kon schilderen die op de schouder van een ander stond. Die schilderingen verhaalden van wat er gebeurd was. Ze riep kunstenaars op om het verleden vast te leggen.

Stichting Ateliers ’93 is morsdood

Hier klopt iets niet

Voor velen kwam het als een verrassing: kunstenaarsinitiatief stichting Ateliers ’93 is uit haar lijden verlost. Na een langdurig ziekbed van 12 jaar werd zij op 3-9-2013 opgeheven. Uit informatie van de Kamer van Koophandel bleek dat het ging om een zogenaamde turboliquidatie. Bij de Kamer is gemeld dat er geen vermogen, positief of negatief, meer in de stichting zit. Een vereffenaar en een melding in een dagblad is in dat geval niet vereist. De stichting wordt dan zonder verdere plichtplegingen opgeheven verklaard.

Maar hier klopt iets niet: de stichting, die 17 kunstenaarsateliers verhuurt, huurt zelf 1000 m2 commerciële ruimte van projectontwikkelaar EMGA. Het contract is aangegaan per 1-1-2009 en loopt door na 1-1-2014. Het contract is niet rechtsgeldig opgezegd, aldus dhr. Goudszwaard van EMGA. Ateliers ’93 heeft van EMGA een prima nieuwe regeling voor 2014 aangeboden gekregen met een sterk verlaagde huur, maar die is door het bestuur afgewezen. Goudszwaard vreest dat na 1 januari a.s. de huur niet meer betaald zal worden en sluit niet uit dat EMGA de twee bestuurders in dat geval persoonlijk aansprakelijk zal stellen. Dat lijkt mij geen slecht idee.

We mogen het niet weten

In de contacten tussen het bestuur van Ateliers ’93 en EMGA werd de opheffing wekenlang verzwegen. Pas twee weken geleden kwam de aap uit de mouw en werd Emga van de opheffing op de hoogte gesteld. Zelf had ik gisteren contact met ex-werkneemster en woordvoerster van de geliquideerde stichting José Verstappen, die weigerde uitleg te geven over de opheffing. Ook bleek gisteren dat de gemeente, de subsidiegever van Ateliers ’93, niet van de opheffing op de hoogte is. Beleidsambtenaar Cultuur Klaske Buis was verbaasd en wist van niets. Ook een van de onderhuurders, Derya Zenginoglu, tevens raadslid voor Burgerbelangen, zei gisteren niet op de hoogte te zijn. De site en de facebookpagina van de stichting zwijgen als het graf over de liquidatie.

Het ziekbed van Ateliers ‘93

Onder kunstenaars, 2011, houtskool op papier, ©. Dit is het meest pijnlijke en

confronterende groepsportret van Hengelose kunstenaars dat ooit gemaakt is.

Twaalf jaar geleden kregen wanbetalers veel invloed op het bestuur van deze sociale verhuurder van atelierruimte. Het gevolg was dat de penningmeester onder druk werd gezet om af te treden. Hij werd vervangen door iemand die bewezen had dat zij niet met geld kon omgaan. De voormalige penningmeester kreeg eind 2002 een dreigbrief van het stichtingsbestuur, dat bijna geheel uit kunstenaars bestond. Het bestuur beval hem om voortaan te zwijgen over het verleden, want anders zou het huurcontract van zijn atelier ontbonden worden. Ik verbaas me er nog steeds over dat kunstenaars vijanden werden van de vrijheid van meningsuiting, terwijl zij voor hun werk afhankelijk zijn van diezelfde vrijheid. Je zou toch anders verwachten.

Oppositie was niet langer mogelijk en de stichting gleed onder invloed van onprofessioneel gedrag, in het bijzonder door een gebrek aan een moreel kompas, steeds verder af. De bestuursnotulen van eind 2002 meldden dat de schoondochter van een van de bestuurders bereid was gevonden om een wettelijk verplichte accountantscontrole uit te voeren die bedoeld was om te toetsen of een subsidieregeling juist was uitgevoerd. Dat was geheel tegen de regels in. Ik vraag me af of er daar ook iets onder de pet gehouden werd, en zo ja, wat dat dan was. Hoe lang ging dat door?

Eind 2005 vond een vergadering plaats over de toekomst van Ateliers ’93. Een bestuurder intimideerde daar aanwezige onderhuurders door een kritische kunstenaar opdracht te geven om de vergadering te verlaten. Als hij niet verdween, dan zou de bestuurder de politie bellen, zo liet hij weten. Deze kunstenaar werd onder druk gezet om zijn atelier te ontruimen. Begin 2007 dreigde het bestuur met een buitengerechtelijke ontruiming en liet alle sloten van het pand vervangen, zodat zijn atelier voor hem onbereikbaar werd.

In 2009 gaven bestuurders Marcel G. en Anita H. een valse verklaring af bij de Kamer van Koophandel, waarbij gesteld werd dat zij in 2008 bestuurder werden bij stichting Ateliers ’93, terwijl dat in werkelijkheid plaatsvond in 2004, resp. 2006.

Waarom werd Ateliers ’93 opgeheven?

Voor veel mensen zal het een raadsel zijn waarom stichting Ateliers ’93 als bij donderslag is opgeheven. In de vorige week ter visie gelegde conceptnota Kunst en Cultuur 2014-2020 staat Ateliers ’93 immers nog genoemd als aanvullende kunstinstelling, die voor 2014 een subsidie mag verwachten van €5680. Begin dit jaar heeft het CDA zich nog sterk gemaakt voor deze kunstenaarsorganisatie door het college van b&w op te roepen mee te werken aan het realiseren van betaalbare huisvesting per 1-1-2014. Er zou dan een probleem gaan ontstaan, omdat de door de gemeente gesubsidieerde huurperiode voorbij was. Maar voor wie weet heeft van onbehoorlijk bestuur, zoals hierboven beschreven, is het niet echt een verrassing. Als je een capabele penningmeester eruit werkt en vervangt door een nitwit, als je het onmogelijk maakt om kritische vragen te stellen, als je als bestuurder niet je verantwoordelijkheid durft te nemen, dan is dat vragen om moeilijkheden. Je brengt daarmee je organisatie in steeds slechter vaarwater. Door het niet toelaten van kritiek schiep het bestuur van Ateliers ’93 een een situatie, waarin men dacht de wijsheid in pacht te hebben. Dat blijkt nu ineens niet zo te zijn. De voormalige bestuurders, die de stichting geliquideerd hebben, zitten dieper in de moeilijkheden dan ooit.

De gemeente lijkt machteloos, maar is het niet

Al sinds begin 2007 heb ik onbehoorlijk bestuur bij Ateliers ’93 meermaals onder de aandacht gebracht van de gemeente. Ik heb er daarbij op aan gedrongen in te grijpen. Tijdens de vorige collegeperiode heeft toenmalig wethouder van Cultuur dhr. Ter Ellen in 2008 toegezegd dat hij de bestuurders voor zou houden dat zij integer dienen te handelen en de wet- en regelgeving dienen na te leven. Dat leidde tot niets, want binnen de kortste keren werd de wet opnieuw overtreden. De gemeente was daarvan op de hoogte, maar deed niets. Wethouder Mulder is sinds maart van dit jaar op de hoogte van de misstanden uit het vorige decennium. Helaas vond hij het niet nodig om met een klokkenluider een gesprek aan te gaan. Op 25 juni j.l. verdedigde hij in de commissie Sociaal het bestuur van Ateliers ’93 nog door o.a. te suggereren dat er sprake zou zijn van “min of meer persoonlijke problematiek” tussen mij en het bestuur van Ateliers ’93. De wethouder beschikte op dat moment echter over documenten waaruit onmiskenbaar blijkt dat bestuurders van Ateliers ’93 zich in het verleden schuldig hebben gemaakt aan o.a. illegale repressie en liegen tegen de Kamer van Koophandel.

Gaan we op herhaling?

Ateliers ’93 heeft voor 28 oktober a.s. een gezamenlijk fractiespreekuur aangevraagd om de penibele huisvestingssituatie met de raadsleden te bespreken. Zij hopen op steun van de gemeente. De situatie lijkt veel op die in de herfst van 2008. Toen leverde druk op de raadsleden een huursubsidie op van minimaal €50.000, waardoor de huren voor de kunstenaars na de verhuizing per 1-1-2009 van een slooppand naar het huidige pand betaalbaar bleven. Dat is nu ook de inzet. Ik zou het zeer onverstandig van de gemeente vinden als er opnieuw onbekommerd steun wordt gegeven, zoals in 2008 het geval was. Nog nooit heeft de top van Ateliers ’93 zich moeten verantwoorden voor de wanprestaties die in een reeks van jaren geleverd zijn.

Volgens dhr. Goudszwaard van EMGA bestaan er plannen om vanuit de puinhopen van Ateliers ’93 een nieuwe organisatie op te tuigen. Ik zie geen heil in een nieuwe organisatie. Ik denk dat er een andere weg gekozen moet worden, als de gemeente deze groep in de steek gelaten kunstenaars uit de nood wil helpen. Het beste lijkt mij om de groep onder te brengen bij de stichting Woon- en Werkruimte Kunstenaars. Dat is een solide en vertrouwenwekkende organisatie zonder schandalen. Daar kan eventueel een pand aan toevertrouwd worden. Dat zou ook het huidige pand kunnen zijn. De gemeente moet zien te voorkomen dat aan knoeiers nog meer subsidie verspild wordt. Speciaal in deze barre tijd van voortdurende bezuinigingen is het belangrijk om te zorgen dat subsidie goed besteed wordt.

De puinhoop is te groot geworden

Deze informatie heb ik op internet geplaatst om iedereen te informeren die banden had met de geliquideerde stichting Ateliers ’93 te Hengelo, en niet op de hoogte is van de liquidatie. TCTubantia zal hierover pas volgende week publiceren. Er komen ongetwijfeld nog meer onthullingen. Op dit weblog zijn ze te volgen.

Het is te hopen dat de gemeente dit keer niet wegkijkt en opnieuw doet alsof er niets aan de hand is. De puinhoop is inmiddels te groot geworden om te bagatelliseren. Bestuurders van gesubsidieerde instellingen dienen integer te handelen en de wet- en regelgeving na te leven. De gemeente zou dat een zorg moeten zijn.

Update per 16-12-2013: een puinhoop in het kwadraat

Hierboven schreef ik dat de puinhoop rond Ateliers '93 te groot is geworden om te bagatelliseren, maar niets blijkt minder waar. In een gesprek vorige maand met wethouder van Financiën en Cultuur Wieger Mulder, eveneens van de locale partij Burgerbelangen, bleek dat hij het niet met mij eens is als ik ex-bestuurders van Ateliers '93 onbetrouwbaar en incompetent noem. Toch beschikt de wethouder over bewijzen van hun leugenachtigheid, en is het evident dat zij uit angst hun organisatie hebben opgedoekt. Ik verbaas me er dan ook niet over dat de gemeente steun verleent aan een nieuw in het leven geroepen stichting Ateliers '93, die op 28 november het licht zag. Gelukkig wel met een ander bestuur, maar zonder dat er iets geleerd is van het verleden. Hoe lang kan dat goed gaan?

Op 10 december 2013 ontvingen alle fractievoorzitters van de gemeenteraad van Hengelo ernstige aantijgingen aan mijn adres van een lid van de gemeenteraad, wier gedrag ik bekritiseerd had. Klaarblijkelijk zijn er in Hengelo bestuurders die geen behoefte hebben aan betrokken burgers. Ik heb geprobeerd misstanden aan de kaak te stellen, maar dat werd niet gewaardeerd. Integendeel, ik ondervond alleen tegenwerking. Mijn motivatie om mij in te zetten voor een beter Hengelo is inmiddels tot een dieptepunt gedaald. Ik heb dan ook besloten daar geen energie meer in te stoppen. Dit weblog stopt op 10 december met mijn stelling dat mensenrechten ook gelden in Nederland, dus ook in Hengelo. Dat lijkt een open deur, maar is geen vanzelfsprekendheid zo is mij gebleken.

Update 21-3-2014: lente!
De definitieve uitslag van de gemeenteraadsverkiezing wijst uit dat Burgerbelangen, de partij van het hierboven genoemde raadslid, gehalveerd is.  De persoon in kwestie verdwijnt uit de raad, en ook wethouder Mulder mag wat anders gaan doen. Een mooi resultaat. Hoera voor de democratie!

Zie ook Waar is het vermogen van Ateliers '93? en Verwarring omtrent de ondergang van Ateliers '93

Luchthaven Twente stap verder naar heropening

Met de ondertekening van de concessieovereenkomst tussen ADT Twente en het consortium Reggeborgh/Aviapartner  vorige week vrijdag is de heropening van de luchthaven Twente een stap dichterbij gekomen. Opvallend bij deze gebeurtenis was dat alleen Dik Wessels van Reggeborgh zijn handtekening zette. Bij de ondertekening ontbrak een vertegenwoordiger van Aviapartner n.v., de Europese bagage-afhandelaar die garant schijn te staan voor de nodige knowhow voor het opstarten en in bedrijf houden van een luchthaven. Met die afwezigheid hoeft overigens niets mis mee te zijn, hoewel die wel vragen oproept.

ADT Twente sloot de concessieovereenkomst met Exploitatiemaatschappij Luchthaven Twente b.v. Opvallend is dat de enige bestuurder daarvan Twente Support b.v. is. En de enige bestuurder en aandeelhouder van Twente Support b.v. is Reggeborgh Invest b.v. De enige bestuurder en aandeelhouder van Reggeborgh Invest b.v. is Reggeborgh Bestuur b.v. De enige bestuurder van de laatstgenoemde is de stichting Administratiekantoor Aandelen D. Wessels Rijssen met Dik Wessels en twee anderen als bestuurder. De Exploitatiemaatschappij Luchthaven Twente heeft dus maar een bestuurder, nl. miljardair Dik Wessels en dat is opmerkelijk. Er zijn echter bij de Exploitatiemaatschappij Luchthaven Twente meerdere aandeelhouders in het spel. Volgens de Kamer van Koophandel is er geen verplichting voor een b.v. om de namen van de aandeelhouders te onthullen als er meerdere aandeelhouders zijn, dus blijft het schimmig wie of wat erachter zit.* We weten wel zeker dat dat Dik Wessels is, met nog een of meer andere partijen. Het is aannemelijk dat Aviapartner de andere of een van de andere aandeelhouders is. Onduidelijk is hoe de aandelenverhouding werkelijk ligt. Is dat 50/50, dan hebben zowel Reggeborgh als Aviapartner uiteindelijk evenveel in te brengen. Maar het kan bijvoorbeeld ook 60/40 in het voordeel van Wessels zijn. Het zou me niet verbazen als ook hier Wessels de spin in het web is, die hoe dan ook aan alle touwtjes trekt. Wessels heeft geen enkele ervaring met het exploiteren van een luchthaven. Hij heeft een bagage-afhandelaar er met de haren bijgesleept om om zich te kunnen kwalificeren als luchthavenexploitant. In hoeverre heeft Aviapartner nog iets in te brengen? Gelet op de eisen die gesteld zijn aan de exploitant en ten behoeve van de democratische controle zouden Reggeborgh en Aviapartner bekend moeten maken hoeveel aandelen van de Exploitatiemaatschappij Luchthaven Twente b.v. zij in bezit hebben.

  Marken bij de nadering van Schiphol. 

  Vliegen is prachtig, maar erg vervuilend. Het zou niet gesubsidieerd moeten worden.

Wessels is vooral een bouwer. Dat komt mooi uit, want er moet veel gebouwd worden op en rondom de opnieuw op te starten luchthaven. Volgens mij gaat Wessels dikke winsten maken op de bouw die gepaard gaat met de heropening van het vliegveld. Voorspellingen van deskundigen geven aan dat het vliegveld niet rendabel zal worden. Als het over tien jaar niet loopt, dan is het voor Wessels denk ik geen ramp als het failliet zou gaan. Hij is dan al lang binnen. Maar de luchthaven gaat natuurlijk niet zomaar failliet. De gemeente Enschede en de provincie Overijssel zitten er tot over hun oren in. Ze zullen dat niet zomaar laten gebeuren. Ik denk dat ze alle Twentse gemeenten onder druk zullen zetten om mee te betalen aan het dekken van de verliezen als de luchthaven een marginale onderneming blijft. Dan wordt het voor de gemeenschap een bodemloze put. Jammer van al dat geld, dat ook zinvol besteed zou kunnen worden.

Natuurlijk zou het ook kunnen dat de luchthaven tegen alle verwachtingen in een miljoenenpubliek trekt en daardoor een groot succes wordt. Dat heeft wel als keerzijde dat o.a. de Oldenzaalse wijk Zuid Berghuizen, de Hengelose wijken Groot Driene en Veldwijk, en het dorp De Lutte veel lawaaioverlast te verduren zullen krijgen. En veel buitengebieden, die voor de recreatie van stadsbewoners van belang zijn, zoals Boerskotten bij Oldenzaal en het Sterrebos bij Hengelo, zullen hun rust verliezen en daarmee een groot deel van hun waarde.

Onder druk van VOLT (Vereniging Omwonenden Luchthaven Twente) heeft ADT Twente vorige week de vluchtroutes aan de openbaarheid moeten prijsgeven. Wie wil zien hoe de ontworpen vluchtroutes lopen kan hier videoanimaties van de routes bekijken, waarbij ook een indicatie wordt gegeven van de te verwachten geluidsoverlast. De vraag is wel of deze weergaven het geluid correct weergeven, want het maakt veel uit of verouderde lawaaibakken of supermoderne geluidsarme vliegtuigen worden ingezet. In de gemeenteraad van Losser zijn al vragen gesteld over de consequenties van de vliegroutes voor m.n. De Lutte. Ik ben benieuwd of er ook in de gemeenteraad van Hengelo aandacht voor deze aanstormende lawaaideken komt. Groot Driene kan lawaai verwachten van 90-100 dB, iets van een elektrische grasmaaier tot een drilboor.

Luchthaven Twente wordt een succes, en dan wordt de regio een lawaaiput; of de luchthaven wordt een mislukking, en dan wordt het een financiële molensteen om de nek. In beide gevallen geen fijn vooruitzicht. Helemaal zeker is het nog niet dat de luchthaven er komt, want de Europese Commissie moet zich nog uitspreken over o.a. de vraag of er sprake is van verboden staatssteun. Zie in dit verband ook www.volt-twente.nl voor meer informatie.

* Update 3-10:
Volgens J. Glazenburg stond er op het moment van ondertekenen 1 aandeelhouder vermeld in het handelsregister en dat was Twente Support b.v. Op enig moment na de ondertekening is een deel van de aandelen in de Exploitatiemaatschappij Vliegveld Twente b.v. overgedragen aan een of meerdere andere aandeelhouders.

Marianne Thieme pleit in Droomrede voor duurzame economie

In jagerskledij gestoken speechte Marianne Thieme van de Partij voor de Dieren gisteren op Prinsjesdag haar Droomrede. Zij pleitte voor respect voor de grenzen van de aarde en keerde zich tegen het najagen van onmogelijke groeiscenario's: 

'De niet-aflatende aandacht voor de groei van de economie zal plaats moeten maken voor een gezonde dosis kwaliteitsverbetering van leven en leefomgeving. Dat is een roep om méér, maar niet om meer geld, meer groei of meer consumeren, maar om meer mededogen, meer duurzaamheid, meer dierenwelzijn, meer biodiversiteit, meer geluk, meer perspectief, meer vertrouwen. Vervuilers moeten niet langer gesubsidieerd worden. Niet via enorme landbouwsubsidies vanuit de EU die vrijwel de helft van het Europese budget opslokken, maar ook niet via subsidies op fossiele brandstoffen. We kunnen daar jaarlijks miljarden op besparen, wanneer we bereid zijn het traditionele denken te verlaten.'

Thieme stelt dat niet langer korte termijn belangen van mensen centraal zouden moeten staan, maar juist de belangen van onze planeet, met daaruit afgeleid de lange termijn belangen van al haar bewoners, dus ook de onze. We hebben een economie nodig die zich beweegt binnen de grenzen die de aarde aan kan. Onze kleine planeet zal binnen twee generaties door 11 miljard mensen bewoond worden. We kunnen niet op de oude voet verder gaan.  

De tekst van de Droomrede is hier te lezen.

Meer stadsnatuur op Hengelose braaklanden zeer welkom

TC Tubantia van vandaag bracht een krachtig pleidooi voor meer stadsnatuur op braakliggende terreinen in de stad. Jan Zwienenberg van de KNNV, de vereniging voor veldbiologie, pleitte voor meer ruimte voor de natuur en minder ingrijpen bij de circa dertig braaklanden die Hengelo rijk is, en die vaak al vele, vele jaren wachten op nieuwbouw die maar niet van de grond komt. Met de aanhoudende economische crisis zullen de meeste nog vele jaren braak blijven liggen. Wat een rijkdom zou het aan de stad toevoegen als de natuur daar meer haar gang zou kunnen gaan. Vaak worden deze terreinen meerdere keren per jaar gemaaid. Dat gaat ten koste van de op natuurlijke wijze ontstane bloemenrijkdom. Op een braakliggend terrein vestigen zich al gauw zo’n 30 tot 40 soorten wilde planten, die, als ze eenmaal bloeien, aantrekkelijk zijn voor vlinders en bijen.

  Terrein aan de Marskant voor het maaien: kleine vos op vlinderstruik

Een mooi voorbeeld is het terrein aan de Marskant, waar tot acht jaar geleden het politiebureau stond. Dit terrein is erg afwisselend. Er is een vochtig gedeelte in de buurt van de Berflobeek, een stuk met veel puin aan de straatzijde, en een zandig deel daar tussenin. Er groeien meer dan 40 soorten planten. Exoten als vlinderstruik, schijnhulst, Japanse wijnbes en schijnacacia groeien er naast inheemse flora zoals guldenroede, klaproos, wilgenroosje, wilde bertram, melkdistel en boerenwormkruid. Zoveel diversiteit trekt veel vlinders aan, waaronder distelvlinder, atalanta, dagpauwoog, kleine vos, koolwitje en luzernevlinder. Omdat eigenaar woningbouwcorporatie Welbions hier regelmatig maait, kunnen de vlinderstruiken op het terrein niet hoger groeien dan een meter, terwijl ze gemakkelijk drie meter hoog kunnen worden als je ze met rust laat. Hoe het terrein verandert na een maaibeurt laten de foto’s van eind augustus en begin september goed zien. Van een groen paradijsje naar een barre vlakte: wordt daar iemand blij van?

Wilde kruiden vallen niet bij iedereen in de smaak. Wie er niet door gecharmeerd is heeft het al gauw over onkruid, en waar dat groeit, heet het niet netjes te zijn. Dat kan de achtergrond zijn van veel geklaag over de braaklandjes. Nog onlangs liet het bestuur van voetbalvereniging WBO een noodkreet uitgaan over ‘manshoog onkruid’ tegenover hun pand. Maar zouden deze mensen nu echt een kaalslagvlakte prefereren boven een bloemenweelde? Kunnen we nog wel samenleven met de natuur of zijn we dat verleerd?

  De plek van het voormalige politiebureau aan de Marskant na het maaien

Het terrein aan de Marskant zou er veel op vooruit gaan als er minder aan gedaan wordt. Er zit bodemvervuiling, en dat maakt dat het niet geschikt is voor tijdelijke invulling als een stadsmoestuin. Het beste zou zijn om hier, midden in de stad, de natuur meer ruimte te geven door nog maar één keer per jaar te maaien, maar dan wel later in het jaar, als de bloei voorbij is. Daarbij zou het een goed idee zijn om in elk geval de vlinderstruiken bij het maaien te sparen, zodat ze kunnen uitgroeien. Deze heesters zijn erg waardevol voor vlinders, die het in ons land steeds moeilijker krijgen. Vlinders zijn te beschouwen als vliegende bloemen. Als zij verdwijnen, dan gaat er iets bijzonders verloren.

Jan Zwienenberg heeft al meerdere keren een beroep op de gemeente gedaan om meer ruimte te scheppen voor stadsnatuur op braakliggende terreinen. Dat heeft nog niet veel opgeleverd. Het zou mooi zijn als de gemeente zich zou willen inspannen om op dit vlak iets te bereiken. Zij zou een beroep kunnen doen op eigenaren van braaklandjes, zoals Welbions, om mee te werken aan een natuurlijker, kleurrijker en daardoor aantrekkelijker stad. Het onderwerp valt onder de verantwoordelijkheid van GroenLinks wethouder Janneke Oude Alink, en je zou daarom verwachten dat zij niet afwijzend staat tegenover dit idee.

Belangrijk in dit verband is dat de natuur zelf de mogelijkheden benut die wij haar bieden. Als je de natuur haar werk laat doen ben je goedkoop uit. Je hoeft hooguit een beetje te begeleiden. Vergelijk dat eens met de andere kant van het spectrum: het Wij-land Lange Wemen, waar hoge kosten zijn gemaakt om van een braakland, dat bezig was om vanzelf te vergroenen, een puinvlakte te maken. Er moeten nog meer kosten gemaakt worden om daar een laag geel zand op aan te brengen en dat af te dekken met plastic gras. Dan pas heb je een voetgolfterrein. Behalve het geld zijn er nog meer kosten: luchtvervuiling van vrachtwagens en bulldozers. En dan was er nog de vervuiling door resten plastic, die door het puin gemengd waren, en door de wind de stad in werden geblazen. Dat alles voor een tijdelijke invulling en onder de vlag van het Pact Verantwoord Maatschappelijk Ondernemen. Als veel mensen straks van de voetgolfbaan gebruik gaan maken is dat alles nog enigszins acceptabel, maar zo niet, wat moeten we er dan mee?

In Hengelo is de afgelopen decennia niet alleen veel steen, maar ook veel grijsheid op elkaar gestapeld. Wat meer natuur, wat meer kleur zou zou de stad heel wat spannender, levendiger en aangenamer maken.

Goed nieuws over RoundUp

Gemeenten moeten al per november 2015 overstappen op niet-chemische onkruidbestrijding op verhardingen. Vanaf dat moment is het verboden om gif te spuiten op straten, speeltuinen en wegen. Dat meldde Binnenlands Bestuur vorige week, nota bene vrijdag de 13^e! Staatssecretaris Wilma Mansveld van Milieu heeft de eerdere planning, een verbod per 2018, naar voren gehaald. Dat geldt ook voor particulier gebruik van alle gewasbeschermingsmiddelen. De Tweede Kamer drong er eerder bij de staatssecretaris op aan om meer vaart te zetten achter het verbod op glyfosaat, de werkzame stof in RoundUp. In een brief aan de Tweede Kamer heeft Mansveld laten weten daar gehoor aan te willen geven. De maatschappelijke onrust over de milieuschade en gezondheidsrisico’s van onkruidbestrijding met gif is groot, verklaarde Mansveld.

Alle lof voor deze dappere staatssecretaris! RoundUp is het meest verkochte onkruidbestrijdingsmiddel, dus de belangen van producent Monsanto zijn enorm. Maar het is toch ook te gek voor woorden om ’s zomers voortdurend gif te spuiten in een stedelijke omgeving, zoals o.a. de gemeente Hengelo doet. De Natuur en Milieuraad Hengelo heeft de afgelopen vijf jaar het gebruik van RoundUp al een keer of 4-5 bij de gemeente aangekaart, voor het laatst vorig jaar. Ambtenaren vinden de alternatieven te duur, en ze zijn bang dat burgers gaan klagen als ongewenst groen niet twee keer per seizoen bestreden wordt. Dus gaat Hengelo gewoon door met het spuiten van vergif tot de limiet die de rijksoverheid stelt. Nog twee spuitseizoenen, en dan moet ook Hengelo om, of de ambtenaren nu willen of niet.

Behalve een dappere staatssecretaris is dit succes ook te danken aan Milieudefensie, Greenpeace en de Partij voor de Dieren, die alle drie actie gevoerd hebben, en nog steeds actie voeren om het gebruik van RoundUp in te perken. En niet te vergeten ook bezorgde burgers, zoals Petro van der Plas, die in Rotterdam een petitie startte tegen het gebruik van RoundUp in de stad, Anita Mooijman en haar dochter, die in Den Haag lokaal verzet tegen het gif mobiliseerde, of een inwoner van Oostzaan, die de site www.nederlandgifvrij.nl op de kaart zette. De Partij voor de Dieren geeft de mogelijkheid het spuiten van vergif digitaal te melden.

Al veel gemeenten, zoals Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht, zijn overgestapt op alternatieven zoals borstelen, branden en de heet water methode, waarbij ongewenst groen een douche krijgt met bijna kokend water. Ook natuurazijn schijnt een goed middel te zijn. En dan is er natuurlijk de vraag waarom gemeenten zouden moeten zorgen voor het onkruidvrij maken van stoepen en straten. In Hengelo rijden circa 40.000 gemotoriseerde voertuigen rond. Die kunnen heel goed het ongewenste groen op straten binnen de perken houden. Op stoepen kan een probleem ontstaan als er geen onkruidbestrijding plaats vindt, omdat er steeds minder gelopen wordt. Maar gemeenten nemen ook niet de taak op zich om in de winter stoepen ijsvrij te houden. Burgers worden geacht dat te doen. Dat zou ook met het verwijderen van ongewenst groen mogelijk kunnen zijn. De gemeente kan zich dan concentreren op probleemlocaties als burgers zelf de handen uit de mouwen steken. Daarmee zou een flinke bezuiniging gerealiseerd kunnen worden. Daarbij is het wel essentieel dat deze radicale beleidsverandering goed aan burgers wordt uitgelegd. Gezondheid gaat toch voor netheid? Moet elk plantje dat zomaar ergens gaat groeien ook echt de nek omgedraaid worden?

Gebruik van gif in de stad is een buitengewoon slechte zaak. Nederland is in Europa de grootste gebruiker van vergif. Een op de drie Nederlanders krijgt kanker. Is er een verband?

Geslaagde bomenwandeling door ‘arboretum’ Klein Driene

  Uitleg bij een winterlinde nabij de Ockeghemstraat

Gisteren vond een interessante bomenwandeling plaats in de uit de jaren ’50 daterende Hengelose nieuwbouwwijk Klein Driene. Onderzoek van twee leden van de locale afdeling van de KNNV, Gerrit Haverkamp en Jan Zwienenberg heeft uitgewezen dat daar maar liefst 86 soorten bomen staan. Dat is uitzonderlijk veel, waardoor je gerust kunt spreken van een arboretum. De meeste bomen dateren uit de beginperiode en staan zowel op gemeentegrond als op terreinen van woningcorporatie Welbions, die enkele jaren jaren geleden is ontstaan na een fusie van het gemeentelijk woningbedrijf St. Jozef en corporatie Ons Belang. Dat destijds drie partijen tot overeenstemming kwamen om een grote diversiteit aan bomen aan te planten mag best bijzonder genoemd worden. Men had in die tijd ook het lef om te experimenteren met soorten die niet direct bekend staan als straatbomen, zoals honingboom en meelbes, die aan resp. de Diepenbrockstraat en de Wagenaarstraat te vinden zijn. De honingboom is een laatbloeier, die pas in augustus en september heel veel kleine, witte bloempjes tevoorschijn tovert. Die zijn zozeer in trek bij bijen, dat ze zelfs van afgevallen bloemen nog de nectar opslurpen. Het zou mooi zijn als deze bomen meer zouden worden  aangeplant, want bijen zitten laat in de zomer vaak om nectar verlegen, omdat de bloei van veel bloemen over het hoogtepunt heen is. Hopelijk weten de gemeente en Welbions het arboretum in stand te houden en er ook lering uit te trekken. Grotere diversiteit in aanplant maakt een straat of buurt interessant, en ongebruikelijke soorten kunnen het toch langdurig uithouden in stedelijk gebied, zo is in Klein Driene gebleken. 

Voetgolf op puinvlakte bij Thiemsbrug: aanwinst of afgang?

De economie staat er weer slechter voor dan we dachten, zo lieten cijferaars van CBS en Centraal Plan Bureau gisteren zien. Nederland komt in tegenstelling tot de meeste landen in de EU maar niet uit de crisis. Dat maakt een spoedige start van het grote nieuwbouwproject Lange Wemen nog onwaarschijnlijker dan het al was. Lange Wemen: nieuwe winkels, horeca, appartementen en een nieuw stadskantoor in het hart van Hengelo, ondanks hoge leegstand onder winkels en kantoren. De projectontwikkelaar wil pas bouwen als 80% van de commerciële ruimte is verhuurd. Maar iedereen houdt de hand op de knip en winkels krijgen steeds meer digitale concurrentie. Misschien wordt het wel terug naar af.

   Puinvlakte bij winkelcentrum Thiemsbrug wordt voetgolfbaan

Een deel van het beoogde bouwterrein, daar waar het oude stadskantoor stond, ligt nu een jaar braak. Het terrein, dat eerst door boterbloemen werd gekoloniseerd en langzaam op een natuurlijke manier groen begon te worden, kon je beter niet zonder laarzen verkennen. Op sommige plekken kon je tot je knieën wegzakken in de modder. Begin juli werd het opgehoogd en over de hele breedte met geotextiel, ofwel anti-worteldoek, afgedekt. Daarna werd er een laag van twee decimeter gemalen puin over uitgestort. Dat bracht de geur van afbraak met zich mee, die nog steeds waarneembaar is. Het puin bleek ook vervuild met stukjes plastic, die door de wind over de omgeving werden verspreid, soms honderden meters ver. Ik ben nog niet helemaal van de verbazing bekomen. Waartoe dit alles?

Bureau Hengelo, de combi van VVV en stadspromotie, heeft het idee ingebracht om er tijdelijk, zolang er nog niet gebouwd wordt, een voetgolfbaan aan te leggen. Voetgolf is iets nieuws, maar komt op hetzelfde neer als gewoon golf: winnaar is degene die met zo min mogelijk keren balcontact de bal in een hole laat belanden. Je gebruikt alleen je voet. Er komen vijf holes op vijf groene eilanden volgens een voorlopig ontwerp. Het idee is omarmd door het Pact MVO, een groep ondernemers en instellingen die zich verenigd hebben onder de vlag van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het plan moet duurzaam uitgevoerd worden en tegen zo laag mogelijke kosten, wat in dit geval betekend dat er zoveel mogelijk gewerkt gaat worden met hergebruikte materialen die ook weer hergebruikt kunnen worden. Er is een oproep uitgegaan aan Hengelose ondernemers om ideeën, menskracht en materialen in te brengen. Het uiteindelijke plan wordt zoveel mogelijk afgestemd op wat wordt ingebracht.

Wie de wensenlijst van Bureau Hengelo bekijkt ziet daarop teelaarde en graszoden, maar ook kunstgras. Ook wordt een groenvoorziening of halfverharding gevraagd voor de ruimte tussen de holes. Het is niet onwaarschijnlijk dat dit terrein van een halve hectare straks uit niets anders bestaat dan kunstgras en gemalen puin. Misschien zijn er mensen die daar vrolijk van worden, maar mij lijkt zoiets een treurniswekkende en naargeestige omgeving. De plek blinkt niet uit in boeiende architectuur en heeft een lage ruimtelijke kwaliteit. Levend groen kan daarbij veel verzachten. Voor Lange Wemen zijn al veel bomen gekapt aan de randen van de naastliggende parkeerplaats, waardoor het er niet gezelliger op is geworden. Het belang van levend groen moet je niet onderschatten. Het kan voor een project het verschil maken tussen een aanwinst en een aanfluiting.

Update 21-8: De brainstormsessie over dit 'Wij-land' Lange Wemen, die voor gisteravond stond gepland, is 's middags wegens gebrek aan belangstelling afgelast. Slechts twee genodigden, leden van de Natuur- en Milieuraad, hadden zich voor deze avond aangemeld, aldus de gemeente.

Update 31-8: Het wordt kunstgras, dat voor onbepaalde tijd wordt uitgeleend door een bedrijf uit Barneveld. Het was te verwachten dat het op kunstgras uit zou draaien, want je zou veel zwarte aarde moeten storten om daar met succes gras te laten groeien. Het contact met het grondwater is door het storten van een laag puin immers verbroken. Dan kun je alleen nog een grasveld aanleggen als je een hele dikke laag zwarte aarde opbrengt, want anders droogt het gras wel erg snel uit.

Petitie voor bloemrijke weiden van Vogelbescherming

  Ingezaaid bloemenmengsel op een nieuw aangelegd natuurterrein 

  langs de Grote Veldweg vlakbij Hengelo

De Vogelbescherming is een petitie gestart om meer weilanden van een bloemrijke vegetatie te voorzien. Daarmee wil de organisatie bereiken dat de voortdurende afname van de weidevogelstand gestopt wordt. Moderne weilanden bestaan doorgaans uit nog maar één soort gras, waarbij wilde kruiden volledig zijn verdwenen. In deze monocultures is voor veel weidevogels te weinig eten te vinden. Een halve eeuw geleden waren vogels als kievit, grutto  en veldleeuwerik op het platteland nog alom vertegenwoordigd, maar nu zie je ze steeds minder. De stand is dramatisch achteruit gegaan. De Vogelbescherming probeert het tij te keren en pleit voor 200.000 hectare bloemrijk grasland, dat is 20 % van het totale graslandareaal. Daarmee zouden weidevogels voor ons land behouden kunnen blijven. Dat zou ook een impuls kunnen geven aan het plattelandstoerisme en daarmee aan lokale werkgelegenheid, want veel mensen genieten niet alleen van vogels, maar ook van wilde bloemenpracht. Bijkomend voordeel is dat dit plan ook een oppepper zou zijn voor de bedreigde bijenstand, die evenzeer heeft te leiden van het gebrek aan bloeiende planten. Voor de petitie heeft de Vogelbescherming een speciale site gemaakt met informatie en met de mogelijkheid de petitie te ondertekenen: http://www.redderijkeweide.nl/. Er zijn al 13.000 ondertekenaars.

Meerderheid gemeenteraad voor kap Atlasceder

  De omstreden Atlasceder 'past niet in het moderne plaatje'

Gisteravond is in de gemeenteraad na een uur discussie een besluit genomen over de Atlasceder naast het stadhuis. Voor behoud van deze markante boom stemden de oppositiepartijen Pro Hengelo, Christenunie en uiteindelijk ook VVD. Daarnaast stemde coalitiepartij D'66 met hen mee. Samen goed voor 9 stemmen. De partijen die kozen voor de kap kregen 18 stemmers mee, wat betekent dat deze fraaie boom zal verdwijnen. Wethouder Bron benadrukte dat de ceder pas gekapt zal worden als de werkzaamheden aan het plein zullen beginnen. En dat gaat pas gebeuren als 80% van de commerciële ruimtes in het plan Lange Wemen verhuurd is. Met de huidige crisis zou dat nog wel eens een hele tijd kunnen duren. Volgens de wethouder is er in september meer duidelijkheid hierover.

Bron zei dat de horecaondernemers eigenlijk helemaal geen bomen op het plein wilden, maar dat de gemeente daar niet in mee wilde gaan. Gelukkig maar, want Hengelo heeft rond de eeuwwisseling al eens ervaring opgedaan met een plein met bijna geen bomen, en dat viel bijzonder slecht bij de bevolking, zodat er later weer moest worden bijgeplant. Hetzelfde gebeurde bij het Bevrijderslaantje in Thiemsland, wat alleen daar al een ton aan extra kosten opleverde. Bijzonder in dit verband was het standpunt van Burgerbelangen. Deze partij wil het besluit over een nieuwe grote boom op het stadhuisplein het liefst overlaten aan de horecaondernemers. Dan weet je dus wel wat daar van terecht komt. De stellingname van Marjo ter Haar van Groen Links heeft niet alleen mij verbaasd: ze vond dat de ceder 'niet past in het moderne plaatje' als hij blijft staan. Tja, wat zal ik daarop zeggen?

Er komt een nieuwe boom op het plein, met een stamdoorsnede van 30 cm, om de Atlasceder te compenseren. Die kost 25.000 euro. Verplaatsen van de ceder vond men veel te duur. De nieuwe boom, een plataan of een tulpenboom, komt 7-8 meter ten noorden van de standplaats van de ceder te staan.

Met roofvogelshow bij ‘Vogelvlucht’ maakt MHHK bijzondere keuze

De officiële presentatie van het kunstproject ‘Vogelvlucht’, een digitale expositie van het Hengelose internetmuseum MHHK, werd gistermiddag afgesloten met een roofvogelshow. Daar ben ik beslist geen liefhebber van. Ik houdt van vrije vogels, die de lucht doorklieven zoals hen dat goed dunkt. Bij roofvogelshows worden vogels getoond die gevangen worden gehouden. In mijn ogen zijn dat sneue vogels, die alleen op de wieken mogen als hun baasje dat goed vindt. Voor commerciële doeleinden en het vermaak van mensen, die zich vaak niet bewust zijn van wat zij zien. Dat is een treurig lot, voor elke vogel.

   Een kerkuil in een kooitje: wie de vrijheid lief heeft 

   loopt hier niet warm voor

Als ik daar even aan voorbij ga kan ik toch wel enige bewondering opbrengen voor de gewaagde combinatie van een roofvogelshow met het kunstproject Vogelvlucht, waaraan louter Hengelose kunstenaars deelnemen. Bij de start van het project werd aan de kunstenaars als inspiratiebron een gedicht van stadsdichter John Heymans meegegeven, dat eveneens ‘Vogelvlucht’ getiteld is. Het gedicht verhaalt over een duif die op vleugelslag zoekt naar een hoger perspectief, tussen de Hengelose torens vliegt en uiteindelijk landt op het plein. Een vrije vogel, daar zou je je als kunstenaar in kunnen herkennen. En vervolgens worden bij de presentatie van het resultaat door het museum onvrije vogels uit de hoed getoverd: wat een contrast!

Maar dat is nog niet alles. Ingewijden weten dat de Hengelose kunstsector verdeeld is over een belangrijk onderwerp als de vrijheid van meningsuiting. Bestuurders van stichting Ateliers ’93 schreven kort na de eeuwwisseling een dreigbrief om te voorkomen dat pijnlijke zaken uit het verleden besproken zouden worden. Daarmee werd het verleden een taboeonderwerp. Nog steeds is deze aantasting van een fundamenteel recht een heikele kwestie. Je kunt er maar beter je mond over houden. Dat is bizar, want van kunstenaars zou je mogen verwachten dat zij het vrije woord een warm hart toedragen, en dat zij zich er bewust van zijn wat het betekent als een kliekje van kunstenaars/bestuurders gaat bepalen waar anderen het wel en niet over mogen hebben. Het kunstproject Vogelvlucht openbaart nu wat er in de Hengelose kunstsector is gebeurd: een verschuiving van vrijheid naar onvrijheid. Wat een treurige toestand!

Roofvogelshows zijn de laatste jaren flink in aantal gegroeid. Ze worden vaak gebruikt om mensen ergens naar toe te lokken, want veel mensen zijn onder de indruk van deze prachtige vogels. Maar de Werkgroep Roofvogels Nederland (WRN) is faliekant tegen het gebruik (beter gezegd: misbruik) van roofvogels voor commerciële doeleinden, waaronder roofvogelshows. Ook de Vogelbescherming en de Vogelwerkgroep Twente spraken zich uit tegen shows met roofvogels en uilen, en met hen nog meer dan 100 andere organisaties. De nadelen van deze shows zijn groot. De betroffen roofvogels en uilen leven onder omstandigheden die zelfs in de verste verte niets te maken hebben met hun natuurlijke leefwijze. Ter vermaak van het publiek moeten ze kunstjes doen. Ze zitten het grootste deel van de tijd opgesloten. Als exoten en gekruiste soorten ontsnappen, dan kunnen zij een belasting vormen voor de natuur. Meer informatie over de nadelen van roofvogelshows is te vinden op de informatieve site van de WRN.

Hengelo Biennale in Houtmaat met een week verlengd

Kinderen spelevaren tussen het kunstwerk 'Ongestoeld' van Martin Oostenrijk

De eerste Hengelo Biennale op de oevers van de vijver bij de Houtmaat is vanwege grote belangstelling op de valreep met een week verlengd en loopt nu door tot en met zondag 16 juni. Deze expositie 'Plaatsbepaling', waaraan 32 Hengelose kunstenaars deelnemen, is gratis toegankelijk van 10.00 tot 20.00 uur. De ingang is iets voorbij de hoofdingang van De Houtmaat aan de Houtmaatweg. Aan de westkant van de vijver zijn ruim 50 kunstwerken te bewonderen. Informatie over de deelnemende kunstenaars is te vinden in het kleine, houten huisje bij de ingang.

  

De Houtmaat is een aantrekkelijke locatie door het water en het vele groen. De natuur is er dominant aanwezig. Vanmiddag moest ik een meikever redden die in mijn glas bier was beland. Die had even een hele goede dag, tenminste dat dacht ik aanvankelijk, maar omdat ik vergat hem af te spoelen kon het wel eens verkeerd met deze mooie drenkeling zijn afgelopen. Bier vormt immers een plakkerig laagje als het opdroogt. Dat zou jammer zijn, want grote kevers zijn al zo zeldzaam, en dat heeft gevolgen voor vogels die zich ermee voeden, zoals klauwieren en klapeksters.

In de vijver huizen twee koppels brandganzen, de kleinste ganzensoort in ons land, met hun vijf jongen.  Soms komen ze op de oever om te grazen, en dat is leuk om te zien. Doorgaans is de Houtmaat een heel rustige plek, maar op zondagmiddag juist niet, omdat er dan in het zomerseizoen levende muziek aan de rand van de vijver te beluisteren valt. Vanmiddag was dat de uit Borne afkomstige Euregio brass band, die er lekker op los speelde. En dan heb je alles bij elkaar: muziek, water, natuur, nu ook kunst, en verder een aangename, ontspannen sfeer en lekker hapjes en drankjes. Dan hoeft alleen het weer nog maar mee te werken.

Kap van stadhuisceder geeft reuring

 Rob Lehr van de Natuur- en Milieuraad bij de  omstreden

 ceder naast het stadhuis

De omstreden voorgenomen kap van de grote Atlasceder naast het Hengelose stadhuis blijft de gemoederen bezig houden. In de vergadering van de commissie Fysiek bood de stichting Natuur- en Mileuraad vorige week een pak steunbetuigingen aan voor het behoud van deze beeldbeplalende ceder. Ruim 300 mensen hadden daarvoor een handtekening gezet of een mail naar de stichting gestuurd. Helaas berichtte TC Tubantia daarover niets. Wel staan er vandaag twee ingezonden brieven van Hengeloers in die niet blij zijn met de kapplannen. Margeret Tuckermann deed uit de doeken hoe deze ceder lang geleden door de gemeente weg is gehaald bij de Vockerschool aan de Breemarsweg om het plein bij het stadhuis op te sieren. De omwonenden aan de Breemarsweg waren daar toen niet blij mee. En nu wil de gemeente deze boom dus kappen. Ze denkt dat verzet tegen de beslissing om te kappen niet veel zin heeft, maar dat ben ik niet met haar eens.

Paul Knaven en Marie-Anne Knaven-Koopman wijzen er nog maar eens op dat Hengelo meer dan eens heeft gefaald bij de herinrichting van pleinen. Het marktplein werd nog niet zo lang geleden dusdanig kaal ingericht, dat niemand er wilde huizen, zo schrijven ze. Ook het stationsplein werd in dezelfde tijd een oord waar niemand zich prettig voelde. Je zou mogen verwachten dat stadsplanners en gemeenteraadsleden daar iets van zouden leren en zorgvuldig met bestaand groen om zouden gaan. Daar lijkt het niet erg op. Volgende week dinsdag komt het Definitief Ontwerp van het plan Lange Wemen in de gemeenteraad, en dan wordt er over het lot van de ceder beslist. Ik ben benieuwd.

Meer over de Atlasceder hier

Kap van Atlasceder bij stadhuis geen uitgemaakte zaak

  De Atlasceder voor het Hengelose stadhuis, gezien vanuit de Burgerzaal

In de vergadering van de commissie Fysiek van eind vorige week over het Definitief Ontwerp van Lange Wemen werd uitvoerig gesproken over de Atlasceder, die gekapt zou moeten worden omdat hij zichtlijnen op het nieuwe plein zou verstoren, een obstakel voor het verkeer zou zijn en niet in de stad zou passen. De stichting Natuur- en Milieuraad pleitte voor het behoud van deze beeldbeplalende boom en overhandigde de voorzitter van de commissie een pak steunbetuigingen. In korte tijd had de stichting ruim 300 handtekeningen en e-mails ontvangen van Hengeloërs die vinden dat de ceder moet blijven. De ceder is gezond, veel groter dan een nieuwe boom, en laten staan is veel goedkoper dan herplant. Bovendien blijft de ceder in de winter groen, en dat kun je niet zeggen van andere bomen in het centrum. De boom geeft dan ook geen bladoverlast.

Mijn eigen inbreng bij de commissie was dat als het echt niet mogelijk is om de ceder op de huidige locatie te handhaven er altijd nog de optie is om de boom te verplaatsen naar een plek op het plein waar zichtlijnen niet verstoord worden. Verplaatsing is volgens BTL, het groenbedrijf waar de gemeente mee werkt, niet duurder dan het planten en verzorgen van een jonge boom tot deze de omvang heeft van de huidige Atlasceder. De afstand die bij verplaatsing overbrugd moet worden is slechts 10 of 20 meter. Met moderne methoden is de slagingskans van een dergelijke operatie bijna 100%, aldus BTL. Zo zou deze ceder, voor veel Hengeloërs een vertrouwd baken op het stenige stadhuisplein, toch voor de stad behouden kunnen blijven.

Het plan om de ceder te kappen gaat volledig voorbij aan de waarde van grote bomen voor de leefbaarheid van onze stad. Onderzoek bevestigt keer op keer dat grote bomen bijzonder waardevol zijn voor de stedelijke leefbaarheid. Een groene omgeving met bomen heeft een positief effect op de gezondheid en leidt tot lagere kosten van zorg en ziekteverzuim. Grote bomen hebben een verkoelend effect wat van groot belang is omdat steden door toenemende verstening steeds meer last krijgen van overmatige zomerhitte. Grote bomen zijn bovendien aantrekkelijk voor flora en fauna en dragen zodoende bij aan biodiversiteit. Grote bomen dragen ook bij aan vermindering van de luchtvervuiling. En last but not least: grote bomen zijn van grote esthetische waarde. Het is daarbij belangrijk om in het oog te houden dat er de laatste 20 jaar veel grote, oude bomen in Hengelo verdwenen zijn, zoals bijvoorbeeld rondom het ROC. Dat proces gaat nog steeds voort. Het bomenbestand van de gemeente is daardoor gemiddeld genomen erg jong. We moeten dan ook zuinig zijn op de oude bomen die we nu nog hebben. Het beste besluit dat de gemeenteraad zou kunnen nemen is deze grote Atlasceder te laten staan.

In de commissie Fysiek bleek vervolgens dat veel partijen er nog niet helemaal uit zijn, en open staan voor de mogelijkheid dat de ceder blijft staan, al dan niet op de huidige locatie.  Pro Hengelo en Christenunie spraken zich uit voor het behoud van de boom, terwijl D’66    aangaf veel voor het behoud te voelen. Burgerbelangen is een van de partijen die de ceder wel kwijt wil. Als enige partij sprak Burgerbelangen zich ook uit tegen een nieuwe grote boom op het plein, met als argument dat de boom daar een sta-in-de-weg zal zijn voor kleine evenementen. Van deze partij moeten we het blijkbaar niet hebben als het om stadgroen gaat. Wethouder Bron kreeg de opdracht mee om een overzicht te maken van de kosten van de drie opties die besproken zijn: kap met herplant, verplaatsing op het plein en de ceder laten staan waar hij nu staat.

Bekijk ook het interview van Rob Lehr van de Natuur- en Milieuraad door RadioHengeloTV: Nieuwsflits van 2 juni (begint bij 2.00 min.).
Meer over de Atlasceder hier

Update: 
http://bomen-in-hengelo.blogspot.nl/2013/06/meerderheid-gemeenteraad-voor-kap.html